İsrail ve Lübnan Arasındaki Ateşkes Anlaşması
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Lübnan’daki ateşkes anlaşmasının kabinenin onayına sunulduğunu duyurdu. Kabinede on İsrailli bakanın evet oyu verdiği, yalnızca bir bakanın hayır oyu kullandığı bildirildi. Anlaşmanın yürürlüğe girmesinin ardından ABD Başkanı Joe Biden, ateşkesin detaylarını kamuoyuna açıkladı. Biden’ın aktardığına göre, ateşkes kapsamında İsrail askerleri, Lübnan’ın güneyinden 60 gün içinde kademeli olarak geri çekilecek. Bu süreçte Hizbullah unsurlarının silahlarına el konulacak ve Hizbullah birlikleri, Litani Nehri’nin kuzeyine çekilecek. Ayrıca, yerinden edilen Lübnanlılar ve İsrailliler de yerleşim birimlerine eş zamanlı olarak dönecek.
Öte yandan Joe Biden, ateşkesin ihlali durumunda İsrail’in “meşru müdafaa hakkını saklı tuttuğunu” da ekledi. Anlaşma çerçevesinde Lübnan ordusundan 5 bin askerin ve Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Barış Gücü (UNIFIL) birimlerinin “Mavi Hat” olarak adlandırılan bölgeye konuşlanacağı belirtildi.
Uzman Görüşleri: Dr. Bilgehan Alagöz’le Röportaj
Lübnan’daki ateşkesin 2006’daki anlaşmayla karşılaştırılması, Donald Trump’ın yeni döneminde olası İran politikasını ve İran’ın devam eden nükleer programındaki son gelişmeleri, Marmara Üniversitesi’nden öğretim üyesi Dr. Bilgehan Alagöz ile değerlendirdik.
‘İran’ın veya Hizbullah’ın Elini Kuvvetlendiren Bir Ateşkes Gibi Gözükmüyor’
Hizbullah ve İsrail arasındaki ateşkesi değerlendiren Dr. Alagöz, bu anlaşmanın Hizbullah’ın elini kuvvetlendirmediğini vurguladı. Ona göre, ateşkesin sağlanmasında ve Hizbullah’ın Litani Nehri kuzeyine çekileceği konusunda varılan uzlaşmanın başlıca nedenlerinden biri, Donald Trump döneminde müzakere masasına oturmak isteyen İran’ın diplomatik bir jest yapmasıydı. Dr. Alagöz’ün görüşlerine göre:
- “İran’ın veya Hizbullah’ın elini kuvvetlendiren bir ateşkes gibi gözükmüyor. 2006’daki İsrail-Lübnan Savaşı sonrası ortaya çıkan uzlaşıya benziyor.”
- “O dönemde Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 1701 sayılı kararı vardı. Güney Lübnan’ın hem İsrail hem de Hizbullah askerlerinden arındırılması gündemdeydi.”
- “Ortadoğu uzmanları, bu ateşkese de yüksek bir önem atfetmiyor.”
- “İran, Trump ile daha sert müzakere süreçlerine hazırlanıyor ve bu ateşkes talebinin de İran’dan geldiği söyleniyor.”
‘Trump, İran’ın Vekil Güçlerini, Füze Projelerini ve Nükleer Programını Baskılamaya Çalışacak’
Dr. Bilgehan Alagöz, ABD Başkanı seçilen Donald Trump’ın, Rusya ve Ukrayna arasındaki kriz ile Ortadoğu’daki gelişmeleri bağlantılı gördüğünü belirtti. Trump’ın İran politikasında vekil güçleri, füze programını ve nükleer programı baskı altına almayı hedefleyeceğini ifade etti:
- “Trump, ABD’nin dış müdahale politikalarında yer almaması gerektiğini düşünüyor.”
- “İran’ın nükleer programını baskılamak ve böylece İsrail’in güvenliğini sağlamak amacıyla bir strateji geliştirecek.”
- “Trump, İran ile müzakere süreçlerine girecek ve bu süreçlerde askeri operasyonlar yerine diplomatik yolları tercih edecek.”
Suudi Arabistan ve İran Arasındaki Güvenlik Kaygıları
Dr. Alagöz, Suudi Arabistan ve İran arasındaki normalleşme sürecinin güvenlik kaygılarını ortadan kaldırmadığını vurguladı:
- “Suudi Arabistan, ABD ile güvenlik anlaşması müzakerelerini sürdürüyor ve kapsamlı bir güvenlik şemsiyesi talep ediyor.”
- “İran’ın, Suudi Arabistan ARAMCO tesislerine yaptığı ilk saldırılar, Suudilerin İran tehdidi algısının ne denli ciddi olduğunu gösteriyor.”
- “Uzun vadede Suudi ve İran çıkarlarının örtüşmediği nedeniyle kalıcı bir uzlaşma beklemiyorum.”
‘Trump, Diğer Ülkeleri Devreye Sokmadan İran’la Pazarlık Yapmak İstiyor’
Dr. Alagöz, İran’ın nükleer programının önümüzdeki yıl önemli bir konu olacağını ifade etti:
- “İran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetleri hızlandı ve bu durum, uluslararası güvenliği tehdit ediyor.”
- “Trump’ın, İran ile doğrudan müzakere yapmayı tercih edeceğini düşünüyorum.”
- “Türkiye’nin bu konuyu yakından takip etmesi gerekiyor, çünkü İran’ın nükleer programı, önümüzdeki on yılda güvenlik politikalarımızı etkileyebilir.”
