Amerika Birleşik Devletleri’nde Gıda Güvenliği Alanında Yeni Bir Dönem Başlıyor
ABD’nin sağlık ve gıda sektöründeki düzenleyici kurumları, uzun süredir tartışılan petrol bazlı sentetik gıda boyalarının kullanımını aşamalı olarak sonlandırmaya karar verdi. Bu önemli adımda, Sağlık Bakanı Robert F. Kennedy Jr. öncülük ederek, halk sağlığını koruma amacıyla yeni düzenlemeleri kamuoyuyla paylaştı. Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarafından alınan bu karar, ülkenin gıda güvenliği politikalarında köklü bir değişiklik anlamına geliyor.
Petrol Türevi Boyalara Son Veriliyor: Kırmızı No 3’e Veda
Geçmişte, özellikle Kırmızı No 3 olarak bilinen ve çeşitli şekerlemeler ile içeceklerde kullanılan bu boyanın sağlık açısından potansiyel riskleri nedeniyle tartışmalar devam ediyordu. FDA, 2023 Ocak ayında bu boyanın kullanımını resmen durdurma kararı almış ve bu karar, 2027-2028 yıllarına kadar geçerli olacak şekilde şirketlere bildirildi. Bu, petrol türevi boyaların ülkede kullanımı açısından önemli bir dönüm noktasıdır.
Diğer Boyaların Yasaklanması ve Planlanan Takvim
Sadece Kırmızı No 3 ile sınırlı kalınmayacak. FDA, önümüzdeki aylarda Citrus Red No 2 ve Orange B gibi diğer popüler yapay renklerin kullanımını da yasaklamayı planlıyor. Ayrıca, ABD ve Kanada’da yaygın olarak kullanılan ve yapay olarak üretilen Kırmızı No 40 (Allura Red) başta olmak üzere, petrol bazlı tüm boyaların 2026 yıl sonuna kadar piyasadan kaldırılması hedefleniyor.
Bilimsel Çalışmalar ve Sağlık Üzerindeki Etkiler
Uzmanlar, bu kararın bilimsel araştırmalara dayanarak alındığını belirtiyor. MedStar Health’te toksikolog olarak görev yapan Dr. Kelly Johnson-Arbor ise yaptığı açıklamada, Allura Red gibi boyaların çocuklarda hiperaktivite, alerjik reaksiyonlar ve diğer sağlık sorunlarıyla ilişkili olabileceğine dikkat çekti. “Yapay boyaların, özellikle uzun vadeli kullanımda, sağlık üzerinde olumsuz etkileri olma ihtimali yüksek,” dedi.
Değişim Neleri Etkileyecek?
Bu yeni düzenlemeler, şekerleme, içecek, hazır gıda ve ilaç gibi pek çok ürün kategorisini doğrudan etkileyecek. Üreticiler, artık daha doğal ve sağlıklı alternatifleri tercih etmek zorunda kalacaklar. Tüketiciler açısından ise, bu durum daha doğal içeriklere sahip ürünlerin piyasaya çıkmasını sağlayabilir ve genel sağlığın korunmasına katkıda bulunabilir.
Petrol Türevi Boyaların Yasaklandığı veya Kısıtlandığı Ülkeler
- Avrupa Birliği (AB): Kırmızı No 3 (Erythrosine) 1994 yılından bu yana çoğu gıdada yasaklanmış olup, sadece işlenmiş kirazlarda sınırlı kullanımına izin verilmektedir.
Allura Red AC (Kırmızı No 40) ise AB genelinde tamamen yasaklanmamış olsa da, bazı ülkelerde kullanımına çeşitli sınırlamalar getirilmiştir. - Birleşik Krallık: Kırmızı No 3, 1994 yılından itibaren gıda ürünlerinde kullanımı yasaktır.
Allura Red AC ise geçmişte yasaklanmıştı, ancak AB düzenlemeleriyle uyumlu hale getirilmiştir. - Avustralya ve Yeni Zelanda: Kırmızı No 3 gıdalarda kullanımı tamamen yasaktır.
Allura Red AC ise sınırlı kullanım hakkına sahip ve belirli ürünlerde izin verilmektedir. - Norveç ve İzlanda: Her iki ülkede de Kırmızı No 3’nin kullanımı yasaktır.
Allura Red AC geçmişte yasaklanmış olsa da, şu anda kullanım limitleriyle sınırlandırılmıştır. - Kanada: Kırmızı No 3’ün kullanımı sınırlı düzeydedir ve bazı ürünlerde izin verilmektedir.
- Japonya: Kırmızı No 3, ülkedeki gıda ürünlerinde kullanımı tamamen yasaklanmıştır.