Senegal Cumhurbaşkanı Faye’den Fransa’ya Sert Eleştiriler
Senegal Cumhurbaşkanı Bassirou Diomaye Faye, Fransa’nın Senegal’deki kalıcı askeri üssüne yönelik eleştirilerde bulunarak, “Egemen bir ülkenin topraklarında yabancı askeri unsurların bulunması kabul edilemez.” şeklinde konuştu. Cumhurbaşkanı Faye, Fransız Le Monde gazetesine verdiği özel röportajda, Fransa’nın Senegal ile olan ilişkileri ve 1944 yılında yaşanan Thiaroye Katliamı hakkında önemli açıklamalarda bulundu.
Faye, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un, Thiaroye Kışlası’nda 1 Aralık 1944 tarihinde Afrikalı askerlere yönelik gerçekleştirilen olayları ‘katliam’ olarak nitelendirmesini önemli bir adım olarak değerlendirdi. Macron’un bu cesur açıklamasını memnuniyetle karşıladığını ifade eden Faye, bunun yeterli olmadığını belirterek, “Hala öldürülen askerlerin sayısını ve nereye gömüldüklerini bilmiyoruz. Bu konuda kurduğumuz komitenin Fransa’daki çalışmaları devam ediyor. Macron’un açıklamalarının ardından Fransız arşivlerinin açılmasını bekliyoruz.” dedi.
Fransız Askeri Üssü ve Egemenlik
Senegal topraklarındaki Fransız askeri üssüne dair değerlendirmeler yapan Faye, bu üssün varlığının Senegal’in bağımsızlık anlayışıyla çeliştiğini ifade etti. Faye, “Fransa’da kaç Senegalli asker var? Peki Senegal’de neden Fransız askerleri bulunsun? Bu durum bağımsız bir ülkenin egemenliğini sorgulamasına neden olur. ABD, Çin ve Türkiye ile askeri işbirliği yapıyoruz, ancak ülkelerimizde üs kurulmuyor.” şeklinde konuştu. Faye, Fransız üssünün kapatılmasıyla ilgili net bir takvim olmadığını, sürecin karşılıklı saygı çerçevesinde ve acele edilmeden yürütüleceğini belirtti.
Tazminat Talepleri ve Adalet Beklentisi
Fransa ile Senegal arasındaki ilişkilerin samimi bir şekilde ilerlediğini ancak bu ilişkilerin dinamiklerinin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini vurgulayan Faye, Thiaroye Katliamı’nın tamamen aydınlatılması gerektiğini belirtti. Faye ayrıca, katliamın üzerinden 80 yıl geçmesine rağmen ailelerin hala adalet beklediğini ve Fransa’dan özür ile tazminat taleplerinin sürdüğünü hatırlattı.
Thiaroye Katliamı Nedir?
1 Aralık 1944 tarihinde, İkinci Dünya Savaşı sırasında esir düşüp daha sonra kurtarılan Senegalli Nişancılar birliğine mensup Afrikalı askerler, hak ettikleri prim ve savaş tazminatlarını alamadıkları için protesto düzenlemişti. Bu eylem üzerine Fransız askerleri, bu protestocuları ‘isyan’ gerekçesiyle kurşuna dizerek acımasız bir şekilde müdahale etmiştir. Resmi kayıtlara göre 35 askerin öldüğü belirtilirken, bazı tarihçiler bu sayının 400’e kadar ulaştığını iddia etmektedir. Cesetler topluca çukurlara atılmış ve sembolik bir mezarlık oluşturulmuştur.
Fransa, yıllar sonra 2024’te bu katliamı resmen tanımıştır. Ancak mağdur aileler hala adalet beklemektedir. Thiaroye Katliamı’nın yaşandığı 1 Aralık tarihi, 2004 yılından bu yana her yıl çeşitli etkinliklerle anılmaktadır.
