Ermenistan Hükümeti, yüksek seviyeli bir diplomatik adım atarak Başbakan Nikol Paşinyan‘ın 7-8 Ağustos tarihlerinde ABD’yi resmi ziyaret edeceğini ve burada önemli liderlerle görüşmeler gerçekleştireceğini duyurdu. Bu ziyaret kapsamında, Washington’da ABD Başkanı Donald Trump ile ikili görüşmelerin yanı sıra, bölgesel istikrar ve güvenlik konularında üçlü toplantılar düzenlenmesi planlanıyor. Hükümetten yapılan açıklamada, “Başbakan Paşinyan, Amerika Birleşik Devletleri ile stratejik ortaklık bağlarını güçlendirmek ve bölgedeki barış sürecini ilerletmek amacıyla bu ziyaretleri gerçekleştirecek” ifadelerine yer verildi.
ABD basını ise bölgedeki gelişmeleri yakından takip ederken, özellikle Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki Zengezur Koridoru konusunu gündeme taşıyarak, bu stratejik güzergahın 100 yıllığına ABD tarafından kiralanabileceğine dair iddialar ortaya attı. Bu iddialar, bölgede yeni bir güç dengesi ve etki alanı yaratma çabası olarak değerlendiriliyor. Ayrıca, uluslararası arenada dikkat çeken gelişmeler arasında, siyaset bilimci Doç. Dr. Mehmet Perinçek’in yaptığı analizler ve değerlendirmeler öne çıkıyor. Perinçek, Washington’daki üçlü görüşmeyi ve bölgedeki yeni olasılıkları detaylı biçimde ele alıyor.
ABD’nin Planları ve Bölgedeki Güç Dengeleri
Perinçek’e göre, ABD’nin bölgede yürüttüğü politikalar ve proje girişimleri, uzun zamandır kaybettiği inisiyatifi geri almak amacıyla şekilleniyor. Özellikle, Zengezur Koridoru projesinin, ABD tarafından yeni bir “Trump Köprüsü” ismiyle, Azerbaycan, Ermenistan, Türkiye ve ABD’nin katılımıyla hayata geçirilmek istendiğine dikkat çekiyor. Bu projeyle birlikte, ABD’nin Güney Kafkasya’daki nüfuz alanını genişletmek, Rusya’yı kuşatmak ve bölgedeki enerji hattı üzerindeki kontrolü artırmak hedefleniyor. Perinçek, koridorun ABD’ye kiralanması ve bölgeye özel askeri şirketlerin güvenlik sağlayıcı olarak yerleştirilmesi planlarının, ABD’nin bölgedeki stratejik hamlelerine yeni bir boyut kazandırdığına işaret ediyor.
Perinçek, ayrıca Gürcistan’da yaşanan gelişmeler ve bölgesel siyasi dönüşümler üzerinden, Washington’un bölgedeki etkinliğinin azalmadığını, aksine yeni planlar ve fırsatlarla tekrar güç kazanmaya çalıştığını belirtiyor. İran’ın eski Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin barış temelli çözümlere yeşil ışık yakması ve sonrasında hayatını kaybetmesiyle birlikte, bölgedeki barış inşası ve istikrar arayışlarının nasıl şekilleneceği konusu da önemli bir tartışma konusu oluyor.
- 3+3 Güney Kafkasya Platformu’nun yeniden canlandırılması ve bölge inisiyatiflerinin aktif hale getirilmesi gerekliliği öne çıkıyor.
- Bölgedeki enerji kaynakları ve ulaşım hatlarının kontrolü, ABD’nin bölgedeki stratejik planlarının temel taşlarını oluşturuyor.
- ABD’nin, bölgedeki diğer projeleriyle birlikte, Zengezur Koridoru’nu NATO-Atlantik projesi haline getirerek, Türkiye ve Azerbaycan’ı Washington eksenine daha da yakınlaştırmak istediği anlaşılmaktadır.
Perinçek’e göre, bu projeler ve stratejik planlar, sadece bölgesel değil, aynı zamanda küresel güç dengelerini de etkileyecek nitelikte. Rusya ile Türkiye ve İran arasındaki ilişkilerin bu bağlamda şekillendiği ve bölgenin yeni bir yüzyıla hazırlanırken, Washington’un bölgedeki hamlelerinin dikkatle izlenmesi gerektiği vurgulanıyor. Ayrıca, bu gelişmelerin, bölgedeki istikrar ve barışın sağlanması açısından ciddi riskler taşıdığı da altı çiziliyor. Perinçek, bölge inisiyatiflerinin yeniden aktif hale getirilmesinin, bölge ülkelerinin milli çıkarları ve bölgesel barış adına önemli bir adım olacağını ifade ediyor.
